Mariano Rojoy gebruikt artikel 155 van de Spaanse Grondwet om de autonomie van Catalonië op te heffen. Twee weken geleden heeft de V&W-fractie in de Kamer gesteld dat dit in strijd is met het internationaal recht. Professor de Zayas van de Verenigde Naties bevestigt nu onze interpretatie.

Wat is het punt? Artikel 1 van het Internationaal Verdrag inzake Burgerrechten en Politieke Rechten (IVBPR) erkent de zelfbeschikking. Spanje heeft autonomie toegekend aan Catalonië. Dit is de interne zelfbeschikking waarbij een regio binnen een staat autonomie verwerft. Spanje heeft dit vrijwillig gedaan. Maar de autonomie van Catalonië is wel een feit.

Spanje kan deze interne zelfbeschikking niet zomaar ongedaan maken, want dan schendt het artikel 1 IVBPR. Eens die autonomie is toegekend, dan kan men deze niet gevoelig terugschroeven en al zeker niet afschaffen. Artikel 1 IVBPR waarborgt namelijk een “standstill” – ja, dit is nu eenmaal de juridische term – van verworven rechten.

Minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders (MR) antwoordt, naar aloude gewoonte, ontwijkend. Hij verwijst naar beslissingen van het Spaanse Grondwettelijk Hof over het referendum. Maar dit is naast de kwestie. Ons punt gaat niet over het nationale Spaanse recht, maar net over het internationaal recht.

Enkelen in de assemblee trekken grote ogen bij de tussenkomst van Veerle Wouters. Wat heeft de V&W-fractie nu weer bedacht? Maar we krijgen wel gelijk. Professor Internationaal Recht Alfred de Zayas is onafhankelijk expert bij de Verenigde Naties. Hij volgt onze stelling en zijn advies staat nu te lezen op de webstek van de Verenigde Naties.

Ook hij stelt: “Denying a people the right to express themselves on the issue of self-determination, denying the legality of a referendum, using force to prevent the holding of a referendum, and cancelling the limited autonomy of a people by way of punishment constitutes a violation of Article 1 of the ICCPR and of the International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights”.

We stellen altijd dat we op een andere manier aan politiek willen doen. We komen met inhoud, niet met praatjes en slogans. Dat hebben we ook deze keer gedaan.