Een onafhankelijk Vlaanderen in een confederale Staat

De Belgische Staat werkt niet. Er zijn 9 parlementen, 8 regeringen, 3 hoogste rechtscolleges, 3 gemeenschappen, 3 gewesten, 4 taalgebieden, 10 provincies en een gebied dat buiten die indeling valt, een hoofdstedelijke gemeenschap, 2 koningen, 2 koninginnen en nog zoveel meer. We hebben nood aan een duidelijke staatsstructuur. We hebben nood aan een definitieve staatshervorming. Sedert 1970 zijn er al zes staatshervormingen doorgevoerd, nu is het wel genoeg geweest. De zevende staatshervorming moet een definitieve staatshervorming zijn.

Voor ons betekent een definitieve staatshervorming, een staatshervorming die verregaande stappen zet in de Vlaamse ontvoogding. Een confederaal model biedt een oplossing. In zo’n model werkt een onafhankelijk Vlaanderen nog samen met Wallonië in de mate dat dit voor beiden een meerwaarde betekent.

Wat betekent confederalisme voor ons?

Confederalisme is vooreerst een methodologie bij communautaire onderhandelingen. Het gaat erom te kijken wat we samen willen doen. Niet eens wat we samen kunnen doen, dat stadium zijn we ver voorbij.

Confederalisme breekt radicaal met de onderhandelingsmethodologie die tot nu toe werd gevolgd. De zes eerste staatshervormingen hebben telkenmale flarden van bevoegdheden overgedragen aan de deelstaten. Het resultaat is een ingewikkeld kluwen van halfslachtige bevoegdheidsoverdrachten.

Confederalisme is ook een staatsmodel. Het zorgt voor pacificatie en welvaartscreatie. De instellingen moeten dermate zijn georganiseerd dat ze zorgen dat de taalgemeenschappen van dit land vreedzaam samenleven. Het Belgisch federalisme is ontaard in een vechtfederalisme. Confederalisme staat voor verenigen, voor een nieuwe start met een ander staatsmodel.

De confederale instellingen moeten er ook voor zorgen dat we allen in welvaart samenleven. Geen verlies aan efficiëntie omwille van een hopeloos kluwen van niet-homogene bevoegdheden. Het huidige België telt 9 parlementen – waaronder een Senaat die kunstmatig in leven wordt gehouden – en 8 regeringen. Dit kan toch niet de bedoeling zijn?

Een confederaal staatsmodel heeft drie basiskenmerken:

1. Een homogene en coherente verdeling van bevoegdheden in plaats van de huidige versnippering. Dit zorgt voor efficiënt overheidsbeheer.
2. De bevoegdheden moeten zich bevinden op het niveau waar men het makkelijkst tot een politieke consensus komt. Franstaligen en Vlamingen hebben vaak een verschillende visie op hun toekomst. Laten we stoppen met elkaar wederzijds te blokkeren en ingewikkelde compromissen af te sluiten die water en vuur moeten verzoenen. Confederalisme is efficiënt politiek bestuur.
3. Verantwoordelijkheid of, zoals men het noemt in het politieke jargon, ‘responsabilisering’. Elke deelstaat is verantwoordelijk voor haar inkomsten. Zo draagt ook elke gemeenschap de financiële verantwoordelijkheid voor het gevoerde beleid. Elkeen staat in voor zijn toekomst.

Al sedert de invoering van het algemeen meervoudig stemrecht (1893), stemt Wallonië anders dan Vlaanderen. We leven in een land met twee taalgemeenschappen die vaak andere keuzes maken, zeker op politiek vlak.

De keuze voor een confederaal model is de keuze voor meer democratie. Het staat niet in de sterren geschreven of in marmer gebeiteld dat Franstaligen en Vlamingen steeds weer een onwerkbaar compromis moeten sluiten. Democratie vereist dat de kiezer krijgt waar hij voor gekozen heeft.

Veerle Wouters & Hendrik Vuye, V-Kamerleden