In een opiniestuk op Knack.be werpen Veerle Wouters en Hendrik Vuye een blik op de begroting 2017 en de kostprijs van de monarchie. Er wordt bespaard, maar er is ook nog werk aan de winkel.

Koning Filip heeft krachtens de Grondwet recht op een civiele lijst. Daarnaast worden dotaties betaald aan Albert II, prinses Astrid en prins Laurent. De ontwerpbegroting 2017, vergeleken met de cijfers 2016 geeft volgend beeld (uitgedrukt in euro):

	2016	2017
Civilie lijst Filip	11.554.000	11.786.000
Dotatie Albert II Bezoldiging Werking	906.000 173.000 733.000	924.000 176.000 748.000
Dotatie Astrid Bezoldiging Werking	315.000 87.000 228.000	321.000 88.000 233.000
Dotatie Laurent Bezoldiging Werking	302.000 87.000 215.000	308.000 88.000 220.000

De verhoging van de dotaties en de civiele lijst is het gevolg van de indexering. Deze uitgaven post is gestegen van 13.077.000 euro tot 1.339.000 euro. Dit is een verhoging van 262.000 euro.

Dat een gewezen koning een dotatie ontvangt – zoals Albert II – is vrij normaal. Dit gebeurt ook in andere monarchieën. Zo krijgt bijvoorbeeld ook gewezen koningin Beatrix in Nederland een dotatie. België kent echter ook dotaties die helemaal geen verband houden met de uitoefening van de koninklijke functie. Dit zijn dotaties die een persoonlijke gunst zijn omdat men koningskind is. Zo worden prinses Astrid en prins Laurent vandaag nog steeds royaal gespijsd met overheidsgeld. Beiden zullen nochtans nooit de troon bestijgen. Dit strijdt met de gelijkheid van alle Belgen. Dit is een gunst die men niet kan verantwoorden.

Astrid en Laurent worden nog steeds royaal gespijsd met overheidsgeld, louter en alleen omdat zij koningskinderen zijn.

Andere kosten van de koninklijke familie

Volgende uitgaven voor activiteiten van de koninklijke familie worden opgenomen in de begroting van 2017:

• FOD Kanselarij: 230.000 (ICT en informatica)
• FOD Buitenlandse Zaken: 314.000 (officiële reizen)
• FOD Landsverdediging: 2.300.000 (o.a. personeelskosten militairen militair huis, verplaatsingen van de koning met militaire vluchten of ze een officieel karakter hebben of niet)
• FOD Wetenschapsbeleid: 244.000 (kosten openstelling koninklijk paleis, aankoop kunst voor culturele promotie in het buitenland en 5.000 toelage vzw stichting prins Laurent)
• Regie der gebouwen: 4.089.000 (onderhoud en investeringen in koninklijke paleizen)
• Federale politie: 15.120.000
• FOD Informatica- en Communicatietechnologie: 30.000 (informaticakosten van het Paleis)

Totaal uitgaven activiteiten koninklijke familie: 22.327.000

Dit betekent dat de totale uitgaven (civiele lijst + dotaties + activiteiten) oplopen tot 35.666.000 euro voor het begrotingsjaar 2017. In 2016 bedraagt de kost nog 36.131.000. Er is dus wel degelijk bespaard op de werking van de monarchie.

Overblijvende problemen

Toch blijven er enkele hardnekkige problemen. In de notificaties van de ministerraad van 15 oktober 2014 over de ‘Begroting 2015-2016-2017-2018-2019’ kan men lezen dat op de dotaties (Albert II, Astrid en Laurent) ‘een besparing wordt doorgevoerd van 2% in 2015 en daarop jaarlijks 2% in 2016-2019. Deze besparing is doorgevoerd in 2015, maar niet in 2016 en al evenmin in 2017. Wel integendeel, de dotaties worden net als de civiele lijst geïndexeerd.

De federale overheid blijft kosten dragen die eigenlijk ten laste zouden moeten zijn van de civiele lijst.

Ook de post ‘Verbuiksuitgaven’ klopt niet. Artikel 6 van de wet van 27 november 2013 die de civiele lijst van koning Filip vaststelt, legt enkel over de verwarmingskosten van het koninklijk paleis te Brussel ten laste van de federale overheid. Er is geen sprake van het kasteel van Laken. Uit de verantwoording van de algemene uitgavenbegroting 2017 blijkt echter dat de federale overheid 90% van de verwarmingskosten draagt voor het paleis te Brussel en 70% voor het kasteel van Laken^.

Deze verhoudingen zijn gebaseerd op de verhouding tussen het publiek en het privatief gedeelte van de gebouwen en worden berekend op basis van het geïnstalleerd vermogen in de verschillende lokalen. Ook het water- en elektriciteitsverbruik valt gedeeltelijk ten laste van de federale overheid. Dit valt niet te rijmen met artikel 6 van de wet van 27 november 2013.

Staatssecretaris Servais Verherstraeten heeft tijdens de parlementaire debatten uitdrukkelijk bevestigd dat de verwarmingskosten van het kasteel van Laken ten laste zijn van de civiele lijst.

Er wordt bespaard op de werking van de koninklijke familie, maar er is wel nog werk aan de winkel. Hoog tijd om eens te werken aan een modernisering van de monarchie.